Voorwerpen van de luchtbescherming
Voorwerpen van de luchtbescherming

De Luchtbeschermingsdienst (LBD).

 

De Bescherming bevolking was niet de eerste organisatie voor civiele bescherming in Nederland. Vlak voor de tweede wereldoorlog (in 1936) werd de Nederlandse vereniging voor Luchtbescherming opgericht. Deze organisatie heeft de Nederlandse bevolking voor én tijdens de tweede wereldoorlog voorlichting gegeven over onderwerpen als brandpreventie en hoe je de woning kon verduisteren. Dit verduisteren werd na mei 1940 verplicht en de luchtbeschermingsdienst moest er op toezien dat dit correct gebeurde. Verduistering werd verplicht zodat vliegtuigen 's nachts moeilijker konden navigeren, omdat er dan op de grond geen steden te herkennen waren. Verder bestond de LBD uit ploegen die na een evt. bombardement konden helpen zoals een reddingsdienst, de brandweer, geneeskundige dienst, blok ploegen, enz.

 

Tijdens de oorlog hebben ook burgers die in het verzet zaten zich aangesloten bij de LBD, omdat dit een aantal privileges gaf zoals bijvoorbeeld de toestemming om na de avondklok (spertijd) je toch nog op straat te begeven. Dit ondanks het feit dat de leiding en aansturing  van de LBD in de oorlog door de Duitse bezetter was overgenomen.

 

De medewerkers van de LBD waren onder andere te herkennen aan een linnen band die ze om de arm droegen met daarop de tekst van de dienst waar ze bij hoorden. Probleem met deze banden was dat die bij intensief gebruik snel vies en onleesbaar werden. Om die reden is men eind 1941 overgestapt naar ovale zwarte geëmailleerde armschildjes met witte tekstopdruk. Met leren riempjes kon het schildje aan de arm worden bevestigd.

 

Sommige taken binnen de luchtbeschermingsdienst werden bekleed door ambtenaren die in overheidsdienst waren. Zo werd de ordedienst bijvoorbeeld bemand met politieagenten. Andere taken werden bekleed door vrijwilligers, zoals bijvoorbeeld leden van een blokploeg.

Om te kunnen herkennen of het een vrijwilliger of een ambtenaar betrof, werd op de emaillen armschildjes van de vrijwilliger de letters L.B. (Lucht-Bescherming) gezet, terwijl op de armschildjes van de rijksambtenaar de letters L.B.D. (Lucht-Beschermings-Dienst) werden gezet.

 

Voor de leidinggevenden waren er emaillen armschildjes met daarop nog extra een witte ster boven de tekst. Deze sterren staan alleen op armschildjes die ook de tekst L.B.D. hebben, en daar kan dus uit geconcludeerd worden dat bij de ambtenaren er wel onderscheid werd gemaakt tussen gewoon personeel en de leidinggevenden terwijl dit bij de vrijwilligers niet het geval was.

 

Na het beëindigen van de tweede wereldoorlog werd de luchtbeschermingdienst opgeheven.

 

© BB-collector 2020